- Dị ứng đạm sữa bò là gì?
Dị ứng đạm sữa bò là tình trạng dị ứng thực phẩm phổ biến nhất trong số trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Điều này xảy ra khi hệ miễn dịch của trẻ nhạy cảm quá mức với protein có trong sữa bò. Hệ miễn dịch của trẻ coi protein sữa bò là chất lạ, gây ra phản ứng dị ứng với các protein này và tạo ra các dấu hiệu của dị ứng đạm sữa bò. Các triệu chứng này thường xuất hiện từ vài phút đến vài giờ sau khi trẻ tiêu thụ sữa hoặc các sản phẩm từ sữa và thường biến mất trước khi trẻ đến tuổi lên 3. Trong phần nội dung tiếp theo, KIDMOM sẽ liệt kê một số dấu hiệu của dị ứng đạm sữa bò để cha mẹ có thể nhận biết và tìm giải pháp điều trị kịp thời.
2. Những dấu hiệu trẻ bị dị ứng đạm sữa bò
Các dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò ở trẻ em thường bắt đầu sau khi trẻ tiêu thụ sữa bò hoặc sản phẩm từ sữa bò. Đối với trẻ sơ sinh, dị ứng cũng có thể xuất hiện khi trẻ được bú sữa công thức hoặc bú mẹ nếu người mẹ tiêu thụ sữa bò. Dị ứng xảy ra khi cơ thể của trẻ phản ứng với hai loại protein trong sữa bò: casein, được tìm thấy trong phần đông đặc của sữa, và whey, được tìm thấy trong phần lỏng của sữa sau khi nó đông vón.
Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện từ vài phút đến vài ngày sau khi tiêu thụ sữa bò và thường phụ thuộc vào mức độ nhạy cảm và lượng sữa bò mà trẻ tiêu thụ. Dưới đây là danh sách các triệu chứng của dị ứng đạm sữa bò, được phân loại thành hai nhóm:
Triệu chứng tức thời:
- Khó thở.
- Sưng môi, lưỡi, hoặc mặt.
- Phát ban, nổi mề đay, mẩn đỏ hoặc ngứa trên da.
- Chàm – một biểu hiện của viêm da dị ứng.
- Nôn mửa ngay sau khi bú.
- Tiêu chảy.
Triệu chứng muộn:
- Chàm, ngứa và mẩn đỏ liên tục trên da.
- Sổ mũi, ho kéo dài và thở khò khè.
- Quấy khóc nhiều, dấu hiệu đau quặn bụng.
- Nôn mửa hoặc trào ngược.
- Táo bón.
- Đi ngoài phân lỏng, có thể có máu.
3. Làm sao nhận biết được trẻ đang bị dị ứng đạm sữa bò
Để nhận biết sớm và chính xác tình trạng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ, ba mẹ cần lưu ý đến các triệu chứng mà trẻ gặp phải, đồng thời cần phải loại trừ các nguyên nhân khác từ những bệnh lý có triệu chứng tương tự. Hiện nay, không có một loại xét nghiệm riêng biệt nào có thể chẩn đoán sớm một cách đơn lẻ cho tình trạng này. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp kết hợp để chẩn đoán bao gồm:
- Xét nghiệm phân: Giúp xác định có sự hiện diện của máu ẩn hoặc các dấu hiệu viêm.
- Xét nghiệm máu: Đánh giá mức độ kháng thể IgE đặc hiệu có trong máu, liên quan đến phản ứng dị ứng.
- Test dị ứng: Thực hiện các bài kiểm tra trên da để xác định phản ứng dị ứng với protein sữa bò.
- Thử nghiệm chế độ ăn: Bao gồm việc loại bỏ hoàn toàn sữa bò khỏi chế độ ăn của trẻ và quan sát xem triệu chứng có cải thiện hay không.
Ngoài ra, nếu trẻ đang bú mẹ và nghi ngờ dị ứng đạm sữa bò, người mẹ có thể được khuyên loại bỏ sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò ra khỏi chế độ ăn của mình để xem liệu điều đó có giảm bớt các triệu chứng ở trẻ hay không. Trong trường hợp trẻ dùng sữa công thức, bác sĩ có thể khuyến nghị chuyển sang sữa công thức không chứa đạm sữa bò.
4. Cần làm gì khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò
Khi phát hiện trẻ bị dị ứng đạm sữa bò, các bậc cha mẹ cần thực hiện một số bước quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của bé:
- Loại bỏ sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò khỏi chế độ ăn của bé: Đọc kỹ nhãn thành phần trên các loại thực phẩm để tránh những sản phẩm có chứa casein và whey, hai loại protein gây dị ứng thường có trong sữa bò và cả trong một số sản phẩm chế biến khác như cá ngừ đóng hộp và xúc xích.
- Sử dụng sữa mẹ: Sữa mẹ là lựa chọn tốt nhất cho bé vì nó cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết, giúp bé khỏe mạnh và ít bị dị ứng với thực phẩm.
- Cẩn thận khi chọn sữa công thức thay thế: Nếu cần sử dụng sữa công thức, sữa đậu nành có thể là một lựa chọn nhưng lưu ý rằng khoảng 8-14% trẻ em bị dị ứng đạm sữa bò cũng có thể dị ứng với đậu nành. Sữa có công thức đạm thủy phân là một lựa chọn khác, vì protein đã được phân giải thành chuỗi ngắn hơn, giảm khả năng gây dị ứng.
- Tránh sử dụng sữa dê hoặc sữa cừu: Đạm trong các loại sữa này có cấu trúc tương tự như đạm trong sữa bò và có thể gây dị ứng.
- Theo dõi và điều chỉnh chế độ ăn theo sự hướng dẫn của bác sĩ: Dị ứng đạm sữa bò có thể thuyên giảm theo thời gian, với tỷ lệ cao sau 3 năm. Tuy nhiên, cần tham vấn bác sĩ để đánh giá và điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp với tình trạng của bé.