- Vai trò của sắt đối với cơ thể trẻ em
Sắt là một trong ba vi chất quan trọng nhất của cơ thể, cùng với vitamin A và i-ốt. Sắt đóng vai trò thiết yếu trong nhiều chức năng sinh học của cơ thể, cụ thể như:
Tạo huyết sắc tố (Hemoglobin):
- Sắt kết hợp với protein để tạo nên huyết sắc tố Hemoglobin, chất cần thiết để vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan và mô trong cơ thể. Oxy là yếu tố quan trọng để duy trì sự sống và hoạt động của các tế bào.
Hình thành sắc tố hô hấp (Myoglobin):
- Sắt tham gia vào quá trình tạo sắc tố hô hấp của cơ, Myoglobin, giúp dự trữ và cung cấp oxy cho các cơ trong quá trình hoạt động. Myoglobin là yếu tố quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ bắp, đặc biệt là trong các hoạt động thể chất.
Tham gia cấu tạo enzyme hệ miễn dịch:
- Sắt là thành phần cấu tạo của nhiều enzyme trong hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại sự tấn công của các vi khuẩn và vi rút gây bệnh. Sắt cũng giúp duy trì chức năng của các tế bào bạch cầu, tăng cường khả năng miễn dịch.
Phát triển trí não:
- Sắt đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và chức năng của não bộ, hỗ trợ quá trình học tập và nhận thức ở trẻ nhỏ. Sắt giúp cải thiện khả năng tập trung, ghi nhớ và phát triển trí tuệ của trẻ.
Bảo vệ cơ thể:
- Sắt giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng và các tác nhân gây tổn thương tế bào.
Thiếu sắt có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ở trẻ nhỏ:
Rối loạn tâm thần và vận động:
- Trẻ thiếu sắt có thể gặp phải các rối loạn về tâm thần và vận động, ảnh hưởng đến khả năng học tập và phát triển toàn diện.
Thiếu máu thiếu sắt:
- Thiếu sắt gây ra thiếu máu thiếu sắt, làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến các tế bào, dẫn đến mệt mỏi, suy nhược và giảm sức đề kháng.
Ảnh hưởng đến phát triển thể chất và tinh thần:
- Thiếu sắt ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và tinh thần của trẻ, gây chậm tăng trưởng, suy dinh dưỡng và các vấn đề liên quan đến phát triển trí tuệ.
Nhận biết và khắc phục kịp thời các dấu hiệu thiếu sắt ở trẻ là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển toàn diện và khỏe mạnh của trẻ. Việc bổ sung sắt qua chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt dưới sự hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp ngăn ngừa và điều trị hiệu quả tình trạng thiếu sắt ở trẻ em.
2. Những dấu hiệu cho thấy trẻ thiếu sắt
Trẻ thiếu sắt thường có các biểu hiện đặc trưng sau:
- Da nhợt nhạt: Thấy rõ nhất ở vành tai, lòng bàn tay, bàn chân hoặc niêm mạc họng.
- Mệt mỏi và chậm chạp: Trẻ thường xuyên có biểu hiện mệt mỏi, ít năng lượng.
- Kết mạc mắt nhợt nhạt: Phần dưới mí mắt của trẻ trông nhợt nhạt hơn.
- Buồn ngủ và kém tập trung: Trẻ dễ buồn ngủ và khó tập trung vào các hoạt động.
- Vận động kém: Trẻ ít hoạt động và không nhanh nhẹn như những đứa trẻ khác.
- Rối loạn tiêu hóa hoặc sụt cân: Trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa, không tăng cân hoặc bị sụt cân.
- Dễ mắc bệnh nhiễm trùng: Trẻ dễ bị ốm do hệ miễn dịch suy giảm.
- Tính tình thay đổi: Trẻ dễ cáu gắt, có trí nhớ kém.
- Biểu hiện thiếu sắt nặng: Trẻ có thể bị chóng mặt, hoa mắt, khó thở khi vận động, tăng nhịp tim, hoặc sưng ở bàn tay và chân.
- Hội chứng Pica: Trẻ có thể ăn những chất lạ như đất, sơn, gây nguy cơ nhiễm trùng hoặc ngộ độc.
Những nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em
Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ có thể do nhiều nguyên nhân:
- Sinh non hoặc thiếu cân: Trẻ sinh non, thiếu cân hoặc sinh đôi có thể không nhận đủ sắt qua nhau thai.
- Thiếu sắt từ sữa mẹ: Sữa mẹ có thể không cung cấp đủ sắt cho trẻ sơ sinh.
- Dùng sữa công thức không đủ sắt: Trẻ uống sữa công thức mà không được bổ sung đủ sắt.
- Chế độ ăn thiếu đạm động vật: Trẻ không được ăn đủ thực phẩm chứa sắt từ nguồn động vật.
- Khả năng hấp thu sắt kém: Trẻ bị tiêu chảy kéo dài, rối loạn hấp thu hoặc các vấn đề về dạ dày ruột.
- Nhu cầu sắt tăng cao: Trẻ trong độ tuổi dậy thì cần nhiều sắt hơn nhưng không được cung cấp đủ.
- Mất máu: Trẻ mất máu do xuất huyết đường tiêu hóa hoặc chấn thương.
3. Trẻ thiếu sắt ba mẹ nên làm gì?
Khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu thiếu sắt, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến khám bác sĩ để sớm có biện pháp điều trị. Để xử lý tình trạng thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em, bác sĩ có thể đề nghị bổ sung lượng sắt phù hợp. Quá trình để trẻ hồi phục về trạng thái bình thường sẽ mất ít nhất sáu tháng.
Trong thời gian bổ sung sắt cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý một số điều sau:
- Không tự ý mua thuốc bổ sung sắt: Việc tự ý mua thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
- Bổ sung sắt khi trẻ đói: Thời gian dạ dày còn trống sẽ giúp quá trình hấp thu sắt hiệu quả hơn.
- Tránh uống sữa khi bổ sung sắt: Sữa có thể làm giảm khả năng hấp thu sắt của cơ thể.
- Tăng cường vitamin C: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như bưởi, ổi, cam, quýt giúp trẻ hấp thu sắt hiệu quả hơn.
- Đi khám dinh dưỡng: Nếu việc bổ sung sắt tại nhà không mang lại hiệu quả, nên đưa trẻ đi khám dinh dưỡng để bác sĩ tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa nguy cơ thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em
Để phòng tránh tình trạng thiếu sắt và đảm bảo sự phát triển toàn diện cho trẻ, cần chú trọng cung cấp đầy đủ sắt ngay từ khi bé còn trong bụng mẹ. Sau khi sinh, sữa mẹ là nguồn cung cấp sắt chủ yếu cho trẻ, vì vậy mẹ cần duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ để đảm bảo trẻ nhận được lượng sắt cần thiết.
Đối với trẻ từ sáu tháng tuổi trở lên, cần kết hợp bú mẹ và ăn dặm hợp lý để bổ sung đầy đủ sắt. Bữa ăn của trẻ cần phong phú và đa dạng các loại thực phẩm giàu sắt từ động vật như thịt bò, gan, sữa, trứng, cua, tôm, ốc, cá. Những thực phẩm này không chỉ giàu sắt mà còn cung cấp chất đạm tốt cho trẻ.
Ngoài ra, trẻ cũng cần bổ sung thực phẩm giàu sắt từ thực vật như đậu, sữa đậu nành, đậu phụ, đậu đen, đậu xanh, lạc, vừng. Để trẻ hấp thu sắt tối ưu, cần kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C như rau muống, rau ngót, quả đậu, mồng tơi, đu đủ, cam, chuối, bưởi.
Ngoài chế độ dinh dưỡng, để phòng ngừa thiếu sắt ở trẻ, cần cho bé tẩy giun định kỳ. Đồng thời, môi trường sống và vệ sinh ăn uống của trẻ cũng cần được đảm bảo để phòng tránh nguy cơ nhiễm giun móc.
Tìm hiểu thêm về Sắt Ferrolip Baby 30ml chính hãng-bổ sung sắt cho bé