Giấc ngủ có vai trò vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Khi thai nhi phát triển, bụng của mẹ bầu sẽ ngày càng to lên, gây nặng nề và ảnh hưởng không nhỏ đến giấc ngủ của mẹ.
Tư thế ngủ tốt cho bà bầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Cảm nhận cá nhân: Mỗi người mẹ sẽ có cảm nhận riêng về tư thế ngủ phù hợp theo từng giai đoạn thai kỳ.
- Sự phát triển của thai nhi: Tùy thuộc vào sự lớn lên của em bé, mẹ bầu cần điều chỉnh tư thế ngủ để đảm bảo thoải mái và an toàn cho cả mẹ và bé. Khi bụng mẹ ngày càng to, tư thế ngủ càng cần được chú ý để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo nhiều nghiên cứu, nằm nghiêng về một bên, đặc biệt là bên trái, được coi là tư thế ngủ tốt nhất trong suốt thai kỳ. Tư thế này mang lại nhiều lợi ích như:
- Tăng cường tuần hoàn: Nằm nghiêng trái giúp cải thiện tuần hoàn máu và cung cấp chất dinh dưỡng đến nhau thai.
- Bảo vệ gan: Giúp tử cung không đè lên gan, một cơ quan nằm bên phải của bụng.
- Giảm áp lực: Tư thế này làm giảm áp lực lên lưng dưới và chân, tạo cảm giác thoải mái.
- Giảm phù chân: Hỗ trợ giảm hiện tượng phù chân sinh lý trong những tháng cuối thai kỳ.
- Tăng lượng máu trở về tim: Giảm nguy cơ tử cung chèn ép tĩnh mạch chủ dưới, duy trì lưu lượng máu về tim ổn định.
Nghiêng trái nhiều hơn: Mặc dù cần thay đổi tư thế trong đêm để thoải mái, nhưng nên tập thói quen nghiêng trái nhiều hơn.
Nâng chân và đầu: Từ tháng thứ 4 trở đi, nếu mẹ bầu gặp vấn đề về tĩnh mạch hoặc chuột rút, nên nâng chân cao khi ngủ. Ngoài ra, nâng đầu cao cũng giúp giảm trào ngược dạ dày và hạn chế tình trạng “ngáy” khi ngủ.
Sử dụng gối cho bà bầu: Để giảm trọng lượng của bụng và giữ cột sống thẳng, mẹ bầu nên sử dụng gối dài mềm kê phía trước và sau. Điều này giúp giảm áp lực lên chân và mang lại giấc ngủ yên bình.
Những lưu ý trên sẽ giúp mẹ bầu có một giấc ngủ ngon hơn, bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
Một số phụ nữ có thói quen nằm ngửa hay nằm sấp khi ngủ và gặp khó khăn khi thay đổi tư thế trong thai kỳ. Trong ba tháng đầu, vẫn có thể duy trì thói quen này. Tuy nhiên, bác sĩ khuyến nghị bắt đầu làm quen với việc nằm nghiêng ngay từ giai đoạn đầu để dễ dàng thích nghi khi bụng lớn hơn.
Những tư thế nằm ngủ không nên
Từ tuần thai thứ 24 trở đi, mẹ bầu nên tránh nằm ngửa khi ngủ vì các lý do sau:
- Áp lực lên cột sống và mạch máu: Khi nằm ngửa, trọng lượng của tử cung sẽ đè lên cột sống, cơ lưng, ruột và các mạch máu lớn, dẫn đến đau lưng, bệnh trĩ và tuần hoàn máu kém. Điều này có thể gây khó chịu và làm giảm tuần hoàn máu đến thai nhi.
- Chèn ép tĩnh mạch chủ dưới: Tử cung có thể gây áp lực lên tĩnh mạch chủ dưới, làm giảm lưu thông máu trở lại tim, dẫn đến hạ huyết áp (gây chóng mặt, khó chịu cho mẹ bầu) và giảm lượng máu đến nhau thai, ảnh hưởng đến nhịp tim của thai nhi.
- Nguy cơ sức khỏe: Nằm ngửa có thể gây tụt huyết áp, chóng mặt, tăng cân và có thể dẫn đến chứng ngừng thở khi ngủ ở phụ nữ mang thai. Vì vậy, bà bầu nên dần dần thay đổi tư thế nằm nghiêng bên trái.
Khi nằm ngửa, bụng sẽ đè lên ruột và các mạch máu lớn, gây ra nhiều vấn đề như:
- Đau lưng
- Khó thở
- Rối loạn tiêu hóa
- Hạ huyết áp
- Bệnh trĩ
Lời khuyên cho giấc ngủ của mẹ bầu
Để có giấc ngủ ngon hơn và bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi, mẹ bầu cần tuân thủ các lời khuyên trên. Nếu đã thử mọi biện pháp nhưng giấc ngủ vẫn không được cải thiện, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.
Lưu ý về sức khỏe
Từ tháng thứ 4 trở đi, mẹ bầu cần chú ý chọn tư thế ngủ phù hợp để giúp ngủ ngon hơn và đảm bảo sức khỏe cho thai nhi. Đặc biệt trong ba tháng giữa, khi thai nhi phát triển mạnh mẽ, cần lưu ý:
- Tầm soát dị tật thai nhi: Sử dụng kỹ thuật siêu âm 4D để phát hiện sớm các dị tật.
- Tầm soát tiểu đường thai kỳ: Nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
- Kiểm soát cân nặng: Để đánh giá tình trạng sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.
- Nhận biết dấu hiệu sinh non: Đặc biệt với những mẹ mang đa thai hoặc có tiền sử sảy thai, sinh non, để kịp thời điều trị và giữ thai.