- Táo bón sau sinh là gì?
Táo bón sau sinh là tình trạng mà nhiều phụ nữ có thể gặp phải sau khi sinh, bất kể họ có tiền sử táo bón trước hoặc trong thai kỳ hay không. Phụ nữ mắc chứng táo bón sau sinh thường gặp khó khăn khi đi đại tiện, với tần suất ít hơn 3 lần mỗi tuần. Táo bón sau sinh thường đi kèm với hiện tượng đau rát hậu môn do phân cứng, làm cho việc đi đại tiện trở nên rất khó chịu.
2. Những nguyên nhân khiến mẹ bị táo bón sau sinh
Táo bón sau sinh xuất hiện do ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân khác nhau:
Thay đổi nội tiết tố: Sau khi sinh, nội tiết tố của mẹ thay đổi, đặc biệt là trong giai đoạn cho con bú, có thể gây ra tình trạng táo bón.
Sức khỏe suy giảm và hạn chế vận động: Sau quá trình sinh nở mệt mỏi, mẹ cần thời gian nghỉ ngơi, hạn chế vận động, điều này làm ảnh hưởng tới nhu động ruột. Phân tích tụ lâu ngày trở nên cứng và gây táo bón.
Bổ sung khoáng chất: Nhiều mẹ bổ sung thêm các khoáng chất như canxi và sắt sau khi sinh. Tác dụng phụ của việc sử dụng các loại thuốc này trong thời gian dài có thể dẫn đến táo bón.
Rạch tầng sinh môn: Khi sinh thường, các bác sĩ thường thực hiện rạch tầng sinh môn. Điều này làm quá trình đi đại tiện trở nên khó khăn và đau đớn, khiến nhiều mẹ nhịn đại tiện, dẫn đến táo bón.
Chế độ ăn uống và lối sống sau sinh: Chế độ ăn giàu đạm nhưng thiếu chất xơ, theo quan niệm kiêng cữ sau sinh, cũng là một nguyên nhân phổ biến gây táo bón.
Mất máu và sản dịch sau sinh: Quá trình sinh nở khiến mẹ mất nhiều máu và ra sản dịch, ảnh hưởng đến lưu thông máu và chức năng của đại tràng, dẫn đến táo bón.
Thiếu nước: Sau sinh, mẹ cần bổ sung một lượng lớn nước do mất máu, sản dịch và sản xuất sữa. Nếu không uống đủ nước, phân sẽ cứng lại và dẫn đến táo bón.
Những yếu tố này cùng góp phần làm tăng nguy cơ mẹ bị táo bón sau sinh, gây ảnh hưởng tới sức khỏe và sự thoải mái của mẹ trong giai đoạn sau sinh.
3. Sau sinh bị táo bón có nguy hiểm cho mẹ không?
Sau khi sinh em bé, tình trạng táo bón có thể xuất hiện. Nếu mẹ áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học thì tình trạng này có thể tự biến mất ngay sau đó. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này kéo dài và không được điều trị sớm, mẹ có thể gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng như:
- Bệnh trĩ: Táo bón lâu ngày có thể dẫn đến bệnh trĩ sau sinh, gây đau đớn và khó chịu cho mẹ.
- Buồn nôn và đầy bụng: Tình trạng táo bón có thể gây ra các triệu chứng buồn nôn và đầy bụng.
- Nhiễm độc hệ tiêu hóa: Phân bị ứ đọng trong ruột không thể thoát ra ngoài có thể dẫn đến nhiễm độc hệ tiêu hóa.
Mặc dù táo bón sau sinh là vấn đề thường gặp, mẹ tuyệt đối không nên chủ quan. Thay vào đó, mẹ nên cố gắng cải thiện và điều trị tình trạng này trong thời gian sớm nhất để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Điều này bao gồm áp dụng chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống đủ nước và thường xuyên vận động nhẹ nhàng. Nếu tình trạng không cải thiện, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có biện pháp điều trị phù hợp.
4. Những cách điều trị táo bón cho mẹ tại nhà
Theo các chuyên gia, việc sử dụng kháng sinh để chữa táo bón sau sinh không được khuyến khích vì nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Dưới đây là 5 cách trị táo bón tại nhà an toàn và đơn giản mà mẹ có thể tham khảo và áp dụng:
1. Ăn uống khoa học
- Bổ sung chất xơ: Trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày, mẹ nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc yến mạch, rau mồng tơi, rau đay, cà rốt, táo, đu đủ, bơ và lê. Chất xơ rất quan trọng cho hệ tiêu hóa, giúp phân mềm hơn và dễ đi đại tiện.
- Đa dạng thực đơn: Duy trì sự đa dạng trong thực đơn để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và sữa cho bé.
- Chia nhỏ bữa ăn: Ăn các món ăn dạng lỏng và chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm bớt áp lực và giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn.
- Tránh thực phẩm không tốt: Tránh ăn quá nhiều món chiên rán, chứa nhiều dầu mỡ, và tiêu thụ các loại đồ uống có cồn, chất kích thích để hạn chế đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu.
2. Uống đủ nước
- Uống đủ nước mỗi ngày giúp làm mềm phân và dễ dàng trong việc đi đại tiện. Mẹ nên uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép trái cây và nước canh.
3. Vận động nhẹ nhàng
- Tập thể dục nhẹ nhàng giúp kích thích nhu động ruột và cải thiện tình trạng táo bón. Mẹ có thể thực hiện các bài tập như đi bộ, yoga hoặc các bài tập nhẹ nhàng tại nhà.
4. Massage bụng
- Massage bụng theo chiều kim đồng hồ giúp kích thích nhu động ruột và hỗ trợ tiêu hóa. Mẹ có thể dùng dầu dừa hoặc dầu oliu để massage nhẹ nhàng vùng bụng mỗi ngày.
5. Sử dụng thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa
- Mẹ có thể sử dụng các loại thực phẩm tự nhiên có tác dụng nhuận tràng như nha đam, hạt chia, hoặc nước ép mận. Những thực phẩm này giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm tình trạng táo bón.