Dấu hiệu bé không bú đủ sữa mẹ
Hầu hết các bà mẹ có thể sản xuất đủ sữa cho bé bú thông qua cơ chế tự nhiên. Tuy nhiên, cha mẹ có thể dựa vào những dấu hiệu sau để nhận biết khi trẻ không nhận đủ sữa mẹ:
Thời gian bú không đều
Mỗi bé có thời gian bú khác nhau, nhưng trung bình kéo dài từ 10-20 phút. Nếu bé bú quá lâu, trên một giờ hoặc quá ngắn dưới 10 phút, có thể bé không nhận đủ sữa mẹ.
Tăng cân chậm
Đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất. Sau khi sinh, em bé thường sụt nhẹ, nhưng khoảng 10-14 ngày sau sinh, bé nên đạt lại trọng lượng ban đầu và bắt đầu tăng cân đều đặn.
Số lượng tã ướt và tã bẩn giảm
Đếm số lượng tã ướt và tã bẩn mỗi ngày là một cách đơn giản để nhận biết bé có bú đủ sữa hay không. Dưới đây là số lượng tã dự kiến theo độ tuổi:
- Trong 1-2 ngày sau sinh: 1-2 tã ướt/ngày, phân su màu đen xanh.
- Từ 2 đến 6 ngày sau sinh: khoảng năm đến sáu tã ướt mỗi ngày, phân lỏng có màu xanh lá cây nhạt.
- Sau ngày thứ 6: 6-8 tã ướt/ngày, phân lỏng màu vàng tươi sáng.
- Sau tuần thứ 6: 6-8 tã ướt/ngày, phân mềm màu vàng nâu.
Nếu bé có ít tã bẩn hoặc tã ướt hơn số lượng này, có thể bé không bú đủ sữa.
Lượng sữa tiết ra không tăng
Sau khi sinh, cơ thể mẹ tiết ra sữa non màu vàng đục. Khoảng 3-4 ngày sau, sữa sẽ trở nên nhiều hơn và trắng đục. Nếu sữa không tăng lên sau nhiều ngày, có thể mẹ không đủ sữa cho bé.
Ngực mẹ bị xẹp xuống
Khi cho con bú, ngực mẹ sẽ căng đầy, biểu hiện của sữa nhiều. Nếu ngực bị xẹp xuống, cảm giác “rữa” ra, có thể mẹ đang giảm sữa.
Đau khi cho con bú
Nếu bị đau khi bé bú (không phải do bé cắn), có thể bé ngậm đầu vú không đúng vị trí, dẫn đến việc bé không bú đủ sữa. Thử thay đổi tư thế để bé ngậm đúng khớp bú.
Không cảm giác “châm kim” sau khi bú
Sau khi bé bú xong, mẹ thường có cảm giác “châm kim” hoặc ngứa một chút ở bầu ngực. Nếu không có cảm giác này, có thể sữa mẹ đã giảm và bé không nhận đủ sữa.
Thiếu sữa mẹ cho bé bú
Một số nguyên nhân khiến mẹ không sản xuất đủ sữa cho con là:
Mẹ ít sữa:
- Vú không phát triển đầy đủ trong thời kỳ mang thai, dẫn đến thiếu mô sản xuất sữa.
- Mẹ đã trải qua phẫu thuật hoặc xạ trị ở vú.
- Mất cân bằng nội tiết tố.
- Sử dụng một số loại thuốc ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa.
- Các mẹ từng phẫu thuật nâng ngực hoặc thu nhỏ ngực có thể gặp khó khăn trong việc sản xuất đủ sữa cho con.
Bé bú kém:
Nguyên nhân phổ biến khiến bé bú không đủ sữa mẹ bao gồm:
- Bé không được bú mẹ thường xuyên, dẫn đến giảm hoặc ngừng sản xuất sữa.
- Ngậm bắt vú không đúng cách.
- Bé bị tách khỏi mẹ quá sớm.
- Được nuôi bằng sữa công thức từ sớm.
Mẹo giúp bé bú đủ sữa hơn
Cho bé bú thường xuyên: Đừng chờ đến khi bé khóc mới cho bú. Trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé bú ít và ngủ nhiều, có thể bỏ lỡ bữa bú nếu ngủ quên.
Chọn tư thế đúng: Mẹ cần chọn tư thế cho bé bú đúng cách và giúp bé ngậm bắt núm vú đúng cách. Hãy để bé tự quyết định khi nào thì kết thúc cữ bú.
Cho bé bú cả hai bên: Mỗi cữ bú nên cho bé bú cả hai bên vú. Để bé bú thoải mái bầu vú thứ nhất, chỉ chuyển sang bầu vú thứ hai khi bé bú chậm lại hoặc ngừng hẳn.
Tăng số lần bú: Nếu đã tuân thủ những điều trên mà bé vẫn bú ít, mẹ cần tăng số lần cho bé bú hoặc kích thích sản xuất sữa bằng cách hút sữa bằng máy hoặc bằng tay.
Hạn chế cho bé dùng sữa công thức quá sớm: Việc này có thể làm bé chán sữa mẹ, dẫn đến giảm nguồn sữa mẹ.
Hạn chế sử dụng núm vú giả: Bé có thể có cảm giác ảo như đang bú mẹ và sau đó không bú sữa mẹ nữa.
Mát xa bầu vú: Mẹ có thể mát xa bầu vú đều đặn để tăng lượng sữa.
Nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ: Mẹ cần ăn uống lành mạnh và uống nhiều nước mỗi ngày để duy trì lượng sữa ổn định.
Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích cho các mẹ, nhất là những người sinh con lần đầu, trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, vì vậy, mẹ nên cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn ít nhất là đến 6 tháng tuổi.