1. Màu sắc của phân:
Bình thường: Trong những ngày đầu, phân của trẻ có màu xanh sệt, gọi là phân su. Sau đó, phân thường có màu vàng, nâu nhạt, nâu, hoặc xanh lá, cho thấy bé đang tiêu hóa thức ăn bình thường.
Phân xanh ở trẻ em thường là hiện tượng bình thường nhưng có thể trông như màu đen khi ánh sáng yếu. Nguyên nhân phổ biến của phân xanh là do mật, một số loại thực phẩm và thuốc, và tình trạng này thường xuất hiện khi trẻ bị tiêu chảy hoặc bú sữa công thức.
Bất thường: Một số màu sắc phân cần chú ý bao gồm màu đen, đỏ, xám hoặc trắng.
- Phân trắng hoặc xám nhạt có thể là dấu hiệu của bệnh gan. Ống mật bị tắc ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến phân màu xám nhạt hoặc vàng nhạt. Tuy nhiên, chế độ ăn toàn sữa cũng có thể gây ra phân trắng.
- Phân đen có thể là dấu hiệu của chảy máu dạ dày vì axit trong dạ dày có thể biến máu thành màu hắc ín. Nguyên nhân khác có thể do thực phẩm như cam thảo hoặc nước ép nho, hoặc trẻ đang uống thuốc bổ sung sắt.
- Phân đỏ có thể là dấu hiệu của máu, nhưng thường là do một số loại thực phẩm hoặc thuốc, chẳng hạn như kem phủ màu đỏ, phẩm màu hoặc sốt cà chua.
Trẻ nên gặp bác sĩ nếu phân màu xám nhạt hoặc trắng xảy ra hai lần trở lên, hoặc nếu phân tiếp tục có màu lạ trong hơn 24 giờ mà không có nguyên nhân nghi ngờ. Nếu phân vẫn có màu lạ 48 giờ sau khi ngừng dùng thực phẩm hoặc thuốc gây nghi ngờ, cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
2. Độ đặc của phân:
Bình thường: Sau giai đoạn phân su, phân trẻ thường có độ sệt. Trẻ bú sữa mẹ thường sẽ có phân mềm hơn là trẻ ăn sữa công thức. Các hạt nhỏ trong phân là hoàn toàn bình thường, do chất béo không được tiêu hóa hết.
Bất thường: Phân quá cứng hoặc quá lỏng, hoặc phân có bọt có thể là dấu hiệu của vấn đề tiêu hóa hoặc viêm dạ dày ruột. Phân cứng là dấu hiệu của táo bón, đặc biệt là phân cứng kèm máu, cho thấy trẻ có thể bị nứt hậu môn do táo bón.
3. Mùi của phân:
Bình thường: Phân của trẻ sơ sinh thường có mùi nhẹ nhàng, không quá khó chịu. Trẻ bú sữa mẹ sẽ có phân nặng mùi hơn trẻ bú sữa công thức. Mùi phân nồng hơn khi trẻ bắt đầu ăn dặm và ăn thực phẩm giàu đạm.
Bất thường: Mùi phân rất hôi, chua hoặc khác thường có thể chỉ ra trẻ bị viêm nhiễm đường ruột hoặc không tiêu hóa thức ăn hiệu quả.
4. Số lượng và tần suất:
Bình thường: Số lượng và tần suất phân có thể khác nhau dựa trên chế độ ăn uống của trẻ, bao gồm việc bú sữa mẹ hoặc sữa công thức. Trẻ có thể đi phân mỗi ngày hoặc cách ngày, lý tưởng nhất là mỗi ngày.
- Trẻ bú sữa mẹ thường ị thường xuyên hơn vì sữa mẹ dễ tiêu hóa hơn. Tuy nhiên, từ 3 đến 6 tuần tuổi, trẻ bú sữa mẹ có thể đi tiêu ít hơn, đôi khi chỉ một hoặc hai lần một tuần. Trẻ bú sữa công thức thường tiếp tục đi tiêu hàng ngày. Việc trẻ sơ sinh căng thẳng khi đi ị là bình thường do chúng nằm thẳng và không có trọng lực để hỗ trợ.
Bất thường: Nếu bé không đi phân trong một khoảng thời gian dài hoặc có phân rất nhiều lần trong ngày, có thể là dấu hiệu của vấn đề tiêu hóa hoặc tiêu chảy và cần được theo dõi cẩn thận. Trẻ đi tiêu dưới 3 lần một tuần nên được đi khám bác sĩ.
Để trẻ đi phân tốt mẹ nên làm gì?
Tùy vào nhu cầu dinh dưỡng và sinh lý của trẻ, mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp bé đi ngoài thuận lợi:
- Cho trẻ bú sữa mẹ theo nhu cầu của con
- Tìm loại sữa công thức phù hợp với bé.
- Theo dõi thường xuyên tình trạng đi ngoài của trẻ.
- Khử trùng dụng cụ pha sữa sạch sẽ.
- Rửa tay sạch sẽ trước khi cho bé ăn.
- Đảm bảo vệ sinh thực phẩm và nguồn nước pha sữa.
Kết luận
Phân của trẻ sơ sinh phản ánh tình trạng sức khỏe của trẻ. Giai đoạn đầu đời, mẹ cần chú ý quan sát phân của con. Nếu thấy dấu hiệu bất thường về màu sắc hoặc độ đặc của phân, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ.
Trong mọi trường hợp, nếu có bất kỳ lo lắng nào về phân của trẻ, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế ngay để được tư vấn và kiểm tra. Việc chăm sóc sức khỏe của trẻ sơ sinh đòi hỏi sự quan sát và chăm sóc đặc biệt, và nhận biết các dấu hiệu bất thường trong phân có thể giúp phát hiện và điều trị vấn đề sớm, giữ cho bé khỏe mạnh và phát triển tốt.