- Hậu quả của biếng ăn ở trẻ
Tình trạng biếng ăn thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, với biểu hiện rất đa dạng. Trẻ có thể bú ít, không hào hứng với đồ ăn dặm, ăn chậm, ngậm thức ăn không chịu nuốt, không có cảm giác đói, giả vờ đau bụng khi đến bữa ăn,…
Biếng ăn kéo dài ở trẻ có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
Thiếu năng lượng và dinh dưỡng
- Thiếu năng lượng: Trẻ không nhận đủ năng lượng cần thiết cho hoạt động hàng ngày.
- Thiếu chất dinh dưỡng: Trẻ không có đủ các dưỡng chất cần thiết như protein, vitamin, khoáng chất, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe.
Chậm tăng trưởng và phát triển
- Chậm tăng cân: Trẻ biếng ăn thường không tăng cân hoặc tăng cân rất chậm.
- Chậm phát triển chiều cao: Thiếu dinh dưỡng làm chậm quá trình phát triển xương, gây còi xương và suy dinh dưỡng.
- Kém phát triển trí não: Thiếu chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển não bộ, ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và học tập của trẻ.
Suy giảm hệ miễn dịch
- Giảm khả năng chống đỡ bệnh tật: Trẻ biếng ăn dễ mắc các bệnh viêm nhiễm như cảm cúm, tiêu chảy, viêm đường hô hấp do hệ miễn dịch suy yếu.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh: Thiếu dinh dưỡng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh do virus, vi khuẩn.
Rối loạn nhận thức và cảm xúc
- Rối loạn nhận thức: Trẻ thiếu dinh dưỡng có thể bị rối loạn nhận thức, ảnh hưởng đến khả năng học tập và phát triển trí tuệ.
- Rối loạn cảm xúc: Trẻ thiếu dinh dưỡng thường dễ cáu kỉnh, khó chịu, ảnh hưởng đến tâm lý và cảm xúc.
2. Phải làm sao khi trẻ biếng ăn
Biện pháp khắc phục tình trạng biếng ăn ở trẻ
Việc khắc phục chứng biếng ăn ở trẻ đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và bác sĩ. Dưới đây là một số biện pháp mà cha mẹ nên áp dụng:
Chế biến món ăn đủ chất và nhìn hấp dẫn
Nhiều phụ huynh chỉ tập trung vào việc đảm bảo bữa ăn đủ chất mà không chú ý đến sự hấp dẫn của món ăn. Khi các loại thực phẩm bổ dưỡng được trộn lẫn và nấu thành cháo hoặc bột, món ăn có thể mất đi sự hấp dẫn về hình thức và mùi vị, làm cho trẻ không muốn ăn.
Ngoài ra, một số gia đình thường chỉ cho trẻ ăn những loại thực phẩm cố định và chế biến theo một cách nhất định, dẫn đến việc trẻ dễ chán vì thực đơn lặp lại. Cha mẹ nên đa dạng hóa nguyên liệu và cách chế biến để làm cho bữa ăn trở nên hấp dẫn hơn.
Tạo không khí ăn uống vui vẻ và không ép trẻ ăn
Ép trẻ ăn có thể tạo áp lực tâm lý, khiến trẻ sợ ăn và thậm chí giả vờ đau bụng hoặc nôn ói khi đến giờ ăn. Thay vì ép buộc, cha mẹ nên tạo một không khí bữa ăn vui vẻ, thoải mái để trẻ tự nguyện ăn một cách chủ động.
Không cho trẻ ăn vặt trước khi ăn cơm
Cho trẻ ăn vặt trước bữa chính sẽ làm trẻ không cảm thấy đói và không muốn ăn khi đến bữa chính. Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn vặt quá nhiều, đặc biệt là trước bữa ăn chính. Nếu muốn cho trẻ ăn bổ sung, nên cho trẻ ăn sau bữa chính.
Tập cho trẻ thói quen vận động
Vận động không chỉ giúp tiêu hao năng lượng mà còn kích thích trẻ ăn ngon miệng hơn. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời như chơi đùa, tập đi xe, bơi lội hoặc vui chơi với bạn bè tại công viên. Vận động giúp trẻ tiêu hao năng lượng và mau đói, từ đó ăn nhiều hơn trong các bữa chính.
Bổ sung dưỡng chất cần thiết cho trẻ
Trẻ biếng ăn thường thiếu các dưỡng chất cần thiết cho quá trình tăng trưởng như vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, canxi, sắt, kẽm, lysine và i-ốt. Phụ huynh có thể cho trẻ dùng thêm thực phẩm giàu vi chất hoặc các loại thuốc bổ sung dưỡng chất theo khuyến nghị của bác sĩ để giúp trẻ ăn ngon miệng trở lại.
Một số biện pháp khác
- Tẩy giun định kỳ: Tẩy giun cho trẻ 6 tháng/lần để loại bỏ các ký sinh trùng như giun, sán – nguyên nhân khiến bé suy nhược và biếng ăn.
- Không trộn thuốc vào thức ăn: Tránh trộn lẫn thuốc vào món ăn của trẻ vì điều này có thể khiến trẻ đề phòng và ghét món ăn.
- Cho trẻ tham gia chế biến: Để trẻ cùng tham gia vào việc sơ chế nguyên liệu nấu ăn. Trẻ sẽ hứng thú và muốn ăn những món mà mình góp công chế biến.
- Chia nhỏ khẩu phần ăn: Chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ để trẻ không cảm thấy ngán khi phải ăn quá nhiều trong một bữa.
Nếu tình trạng biếng ăn kéo dài, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B để đáp ứng đầy đủ nhu cầu dưỡng chất. Các vitamin này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn và làm trẻ ăn ngon miệng hơn.
Lưu ý rằng việc cải thiện tình trạng biếng ăn cần thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa của trẻ.